ماسوله در ۵۵ کیلومتری رشت در استان گیلان قرار دارد. این شهر در ناحیه‌ای کوهستانی و جنگلی در دامنه‌ای صخره‌ای با وسعت ۱۶ هکتار و ارتفاع ۱۰۵۰ متر از سطح دریای آزاد ساخته شده‌است. ماسوله در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن و بیست کیلومتری شهر ماکلوان قرار دارد و از غرب به خلخال، از شمال به ماسال و از جنوب به طارم محدود است. این شهر طی شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی به عنوان میراث فرهنگی و طبیعی به ثبت رسیده‌است. این شهرک هم اکنون رویارو با مسائلی مانند ریزش سنگ، سیل، رانش زمین،زمین‌لرزه، تصرف به منظور توسعه عمرانی و انسانی و تخریب و... میباشد. زبان مردم ماسوله تالشی است. ماسوله دارای محله‌های ریحانه بر، خانه بر، مسجدبر، کشه سر و اسد محله‌است. کوه‌ها، قله‌ها ماسوله به دلیل داشتن معماری منحصر به فرد در جهان،وجود کوهستان های مرتفع،جنگل و ییلاقات سرسبز و وسیع از توریستی ترین مناطق شمالی ایران میباشد قلل مهم ماسوله عبارت‌اند از: شاه‌معلم (شامولوم)، آسمانکوه، لاسه سر، تروشوم و کله قندی. که قله شاه معلم با ارتفاع ۳۰۵۰ متر بلندترین نقطه استان گیلان میباشد. تاریخ: حدود هشتصد تا هزار سال پیش مردمانی از نقاط مختلف سرزمین گسترده ایران به دلائل نامعلومی به منطقه ماسوله کوچ کردند. برخی از مردمان محلی نیز از منطقه‌ای به نام کهنه ماسوله واقع در ۶ کیلومتری شمال غرب این شهر با این افراد همراه شدند. طی کاوش‌های انجام شده از محوطه باستانی کهنه ماسوله سفالینه هائی متعلق به قرون پنجم تا هشتم هجری قمری بدست آمده‌است که دقیق‌ترین مستندات قابل توجه تاریخی می‌باشند. در ۱۰ کیلومتری بالاتر از ماسوله جدید، ماسوله قدیم با آثار و بازمانده‌های انسانی از قبیل سنگ کوره و... در منطقه‌ای گسترده پراکنده شده‌است که جزء آثار باستانی بشمار می‌آیند. معماری: ماسوله دارای معماری منحصر به فردی است. محوطه جلوی خانه‌ها و پشت بام‌ها هر دو به عنوان پیاده رو استفاده می‌شوند. خیابان‌های کوچک و پله‌های بسیار به هیچ وسیله نقلیه موتوری اجازه ورود نمی‌دهد. معماری ماسوله در یک جمله توصیف می‌شود: حیاط ساختمان بالایی پشت بام ساختمان پایینی است. ساختمان‌ها معمولاً از دو طبقه تجاوز نمی‌کنند. به طور کلی این شهر یکی از معدود شهرهای پله‌کانی دنیا با معماری ضد زلزله میباشد. شهری تاریخی که زمانی محل اختفای مبارزین مشروطه نیز بود. مناطق جنگلی این منطقه همچنان نمونه‌های نادر حیات وحش را در خود جای داده است. قلعه رودخان: رودخان نام قلعه ای است متعلق به دوره سلجوقیه که برفراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای رودخان ساخته شده و ۶/۲هکتار مساحت و ۶۵ برج و بارو و دیواری به طول ۱۵۰۰ متر دارد. رطوبت بیش از حد هوا باعث رویش گیاه در لابه لای دیوارهای قلعه و پوسیدگی آنها شده، اما با این حال در مقایسه با قلعه های دیگر، رودخان سالم مانده است. قلعه عظیم وشگفت انگیر قلعه رودخان در ۲۵کیلومتری جنوب غربی فومن که در حوزه جغرافیایی این شهرستان قرار دارد در قله کوهی در دل جنگل آرمیده است. برای رسیدن به قلعه پس از عبور از شهر فومن، روستاهای گشت، کردمحله، گشت رودخان، سیاه کش، سیدآباد و قلعه رودخان در جاده ای که نیمی از آن آسفالت و نیمی دیگر خاکی است باید طی مسیر کرد و به روستای حیدرآلات که جاده ای اتومبیل رو به آن ختم می شود، رسید. از اینجا تا قلعه را باید با پای پیاده که حدود ۵کیلومتر است طی کرد.زمان لازم برای طی کردن این مسیر با پای پیاده حدود یک ساعت و نیم است که مقداری از آن را از طریق پله های احداثی باید طی کرد. برخی از ساکنین منطقه به این شایعه باور دارند که این قلعه را «جن ها» بنا کرده اند. آنها در باور خود، اظهار می دارند هیچ بنایی که توسط آدمیزاد بنا شده باشد، نمی تواند اینقدر دوام بیاورد. بر اساس تحقیقات انجام شده، این دژ عظیم که به قلعه روخان (رودخان) موسوم است، طی وقایع و رویدادهایی که پس از دوره ساسانی به وقوع پیوست، تخریب شد، اما در قرن ۵ و ۶ هجری قمری و در زمان حکومت سلجوقیان تجدید بنا شد و به همین جهت در شمار قلاع اسمعیلیه مشهور است. از روستای قلعه رودخان تا قلعه رودخان طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود دارد که توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. در مسیر صعود به قلعه درختانی با قدمت طولانی به سمت آسمان قد علم کرده و نور از لابه لای شاخه های این درختان به پایین می ریزد. ارتفاع قلعه بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا میباشد. در سمت راست قلعه، رودخانه ای به همین نام قرار دارد که از ارتفاعات، سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جریان است. بندر انزلی: در ادامه این گلگشت، از بندر و اسکله تاریخی انزلی نیز بازدیدی صورت پذیرفت، از جمله جاذبه‌های این منطقه می‌توان به موج شکن تاریخی اشاره نمود که باگذشت سال‌ها همچنان به قوت خود در برابر تمام حوادث تاریخی پایدار باقی مانده است همچنین تالار موزیک دوره قاجار نیز از جمله اماکنی است که بازدید از آن خالی از لطف نبود.